Produkty ze zbóż do niedawna były u podstawy piramidy żywieniowej. Szczególne są właściwości starych odmian zbóż. Choć wyparły je warzywa i owoce, nie oznacza, że są mniej ważne. W opinii dietetyków, nadal powinny stanowić główne źródło energii, łącznie z warzywami i owocami.
Właściwości starych odmian zbóż są nie do przecenienia. To bogate źródło węglowodanów, witamin z grupy B: B1 i B2. Zawierają także kwas foliowy i niacynę.
Produkty ze zbóż są także głównym źródłem błonnika pokarmowego, który zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, w tym m.in. nowotworów przewodu pokarmowego. Pomaga też utrzymać masę ciała, zmniejsza wchłanianie cholesterolu czy występowanie zaparć.
W produktach zbożowych dominujące znaczenie ma pszenica zwyczajna, żyto, pszenżyto, jęczmień, gryka czy owies. Ze względu na pandemię otyłości i chorób cywilizacyjnych, widoczny jest jednak powrót do starych odmian zbóż, znanych od kilku tysięcy lat. Swój renesans przeżywają m.in. komosa ryżowa, amarantus, czy stare odmiany pszenicy: płaskurka, samopsza, orkisz, proso.
Komosa ryżowa to bardzo duża dawka białka, które jest podobne do białka zwierzęcego. Produkty z niej polecane są np. dla osób będących na diecie roślinnej, czy dla sportowców.
Amarantus zawiera ogromną dawkę żelaza. Jest wartościowym produktem przy diecie np. chorych na anemię, kobiet w ciąży, osób starszych. Oba zboża bogate są ponadto we flawonoidy, czyli substancje, które mają działania antyoksydacyjne. Usuwają wolne rodniki i zwiększają odporność naszego organizmu, chronią nas przed chorobami nowotworowymi, opóźniają procesy starzenia.
Pszenica płaskurka i samopsza to przede wszystkim źródło krzemu niezbędnego do prawidłowego utrzymania stanu skóry, włosów czy paznokci. Oprócz tego zawierają także prawie pięć razy więcej witaminy B2, odpowiadającej za układ nerwowy oraz za prawidłowe rozwijanie się błon śluzowych całego organizmu. Regularne spożywanie orkiszu korzystnie wpływa na układ krążenia oraz obniża poziom cholesterolu. Proso ma korzystne działania na żołądek i wzmacnia nerki.
Zastosowanie starych zbóż jest bardzo szerokie. Większość z nich można wykorzystać, podobnie jak współczesne zboża, do przygotowania obiadu, jak również do deseru. Dodatkowo amarantus i komosa ryżowa, podobnie jak proso, są zbożami bezglutenowymi, mogą więc być stosowane w diecie bezglutenowej, np. dla osób z celiakią.
Red.