Dieta Polaków. Co jemy codziennie, a co najrzadziej?

Zdecydowana większość badanych Polaków (80%) jest przekonana, że odżywia się zdrowo lub bardzo zdrowo. Rzadziej niż co piąta osoba deklaruje, że jej dieta jest niezdrowa (17%), a 3% nie potrafi tego jednoznacznie określić.

Częściej niż wśród pozostałych deklaracje, że dieta to zdrowe odżywianie odnotowujemy w grupie respondentów z wyższym wykształceniem (88%), kadry kierowniczej i specjalistów (90%), ale także osób pracujących w prywatnym gospodarstwie rolnym (91%).

Dieta Polaków

Przekonanie o zdrowej diecie zależy od oceny własnych warunków materialnych – badani, którzy uważają je za złe, znacznie rzadziej zdrowo się odżywiają (68%) niż ci, którzy oceniają je jako dobre (83%). Najwyższe odsetki odpowiedzi „niezdrowo” na pytanie o odżywianie cechują:

• średni personel i techników (30%),
• robotników niewykwalifikowanych (35%),
• bezrobotnych (27%),
• ankietowanych oceniających własne warunki materialne jako złe (28%).

Tegoroczne wyniki są zbliżone do odnotowanych w 2014 roku, kiedy 81% badanych deklarowało zdrowe odżywianie, a 16% – niezdrowe. Nawyki żywieniowe wyglądają więc na stabilne w czasie. Można przypuszczać, że niezależnie od tego, co konkretnie jedzą Polacy, w większości są przekonani, że jest to zdrowe pożywienie.

W codziennej diecie Polaków znajdują się:

• pieczywo, produkty mączne (90% osób spożywa je przynajmniej raz dziennie),
• świeże oraz mrożone warzywa i owoce (spożywane przynajmniej raz dziennie przez odpowiednio 62% i 61% osób),
• produkty mleczne, np. sery, twarogi, jogurty (56%),
• kawa (71%) – co piąta osoba pije ją więcej niż jedną dziennie.

Nieco więcej niż co trzeci badany ma w codziennej diecie mięso i jego przetwory (36%), a tylko co setny (1%) – ryby.

Rzadziej niż mięso Polacy jedzą jajka, odsetek osób deklarujących, że spożywają je codziennie, wynosi 15%.

Słodycze lub ciasta je przynajmniej raz dziennie 24% ankietowanych, a napoje słodzone typu coca-cola pije co dziesiąta osoba (10%).

Najniższe odsetki odpowiedzi „codziennie” dotyczą ryżu, kaszy, które spożywa przynajmniej raz dziennie 5% Polaków. Taki sam jest udział osób pijących codziennie niskoprocentowe napoje alkoholowe, takie jak wino czy piwo.

Kilka razy w tygodniu mniej więcej połowa Polaków je:

• mięso i jego przetwory (52%),
• jajka (58%)
• ryż, kasze (47%).
• warzywa i owoce, produkty mleczne oraz słodycze, ciasta – co trzecia osoba.

Sporadycznie (raz lub kilka razy w miesiącu) ankietowani spożywają:

• ryż, kasze (45%),
• ryby – 72%,
• napoje słodzone typu coca-cola (31%),
• napoje alkoholowe, jak piwo, wino (53%).
• jajka (25%).

Najwyższe odsetki wskazań na odpowiedź „wcale lub prawie wcale” dotyczą:

• napojów słodzonych (45%),
• niskoprocentowych alkoholi (30%),
• kawy (17%).

Wszystkie inne badane produkty spożywane są niemal powszechnie, przy czym rzadziej niż pozostałe:

• słodycze, ciasta (6% deklaruje, że nie je ich wcale),
• produkty mleczne (3%),
• ryż, kasze (3%).

Przyglądając się zmianom od 2010 roku, można stwierdzić, że Polacy częściej jedzą warzywa i owoce – rośnie odsetek osób, które spożywają je codziennie, a spada udział odpowiedzi „kilka razy w tygodniu”. Podobna zmiana dotyczy produktów mlecznych – coraz więcej badanych je sery, twarogi itd. codziennie, a coraz mniej tylko kilka razy w miesiącu.

Mięso i ryby

W przypadku mięsa i jego przetworów trend nie jest tak jednoznaczny. Choć przybyło od 2010 roku osób, które deklarują spożywanie mięsa codziennie, to jednocześnie wzrasta odsetek badanych jedzących mięso i jego przetwory sporadycznie (kilka razy w miesiącu). Przemiany dotyczące ryb również nie mają jednokierunkowego charakteru na przestrzeni badanych dziewięciu lat, słodycze i ciasta są zaś spożywane niezmiennie z taką samą regularnością (zmiany w granicach błędu statystycznego).

Mężczyźni częściej niż kobiety jedzą mięso codziennie (44% wobec 28%). Wraz ze wzrostem liczby ludności w miejscu zamieszkania badanych spada odsetek osób spożywających mięso codziennie, a zwiększa się udział osób w ogóle niejedzących mięsa.

Badani eliminujący mięso ze swojej diety to częściej niż pozostali:

• pracujący na własny rachunek (4%),
• gospodynie domowe i inni (4%),
• reprezentanci kadry kierowniczej i specjaliści z wyższym wykształceniem (3%),
• niebiorący udziału w praktykach religijnych (3%),
• osoby oceniające warunki własnego gospodarstwa domowego jako złe (4%).

Częstość spożywania ryb nie zmieniła się od czasu ostatniego badania. Pięć lat temu co setny ankietowany deklarował, że je rybę codziennie, i w tym roku jest tak samo. Rzadziej niż pozostali jadają ryby:

• najmłodsi, tj. osoby w wieku 18-24 lat (11% nie spożywa ich wcale),
• osoby gorzej wykształcone (10% osób z wykształceniem podstawowym),
• oceniający własne warunki materialne jako złe (21%).

Rezygnujący z ryb w diecie są też częściej niż w innych grupach wśród robotników niewykwalifikowanych (14%) oraz w ogóle nieuczestniczących w praktykach religijnych (11%).

Częstość spożywania słodyczy spada wraz z wiekiem badanych:

• wśród osób do 24. roku życia 64% je słodycze lub ciasta co najmniej kilka razy w tygodniu (w tym 24% codziennie),
• wśród badanych powyżej 65. roku życia ten odsetek wynosi 55% (20% codziennie).

Kilka razy w tygodniu lub częściej słodycze spożywa:

• 73% bezrobotnych,
• 69% pracujących w prywatnych gospodarstwach rolnych,
• 68% respondentów o dochodach na członka gospodarstwa domowego mieszczących się w przedziale 900–1299 zł,
• 67% pracowników usług.

Eliminację słodyczy ze swojej diety częściej niż pozostali deklarują rolnicy (13% nie je słodyczy wcale lub prawie wcale) oraz emeryci i renciści (po 9%).

Dieta z napojami

Codziennie filiżankę kawy częściej niż pozostali piją badani:

• w wieku 45-54 lat (86%),
• pracownicy administracyjno-biurowi (83%),
• rolnicy (87%).

Warto dodać, że osoby o poglądach lewicowych znacznie częściej deklarują, że spożywają kawę codziennie (79%), niż badani identyfikujący się z prawicą (67%).

Z kolei ankietowani unikający w ogóle kawy to najczęściej:

• osoby w wieku 18-24 lat (33% z nich wcale lub prawie wcale nie spożywa kawy),
• z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym (30%),
• uczniowie i studenci (40%).

Gazowane napoje słodzone częściej niż pozostali piją codziennie:

• rolnicy (23%),
• robotnicy wykwalifikowani i niewykwalifikowani (21% i 18%),
• osoby bezrobotne (18%),
• zatrudnione w spółce właścicieli prywatnych i państwa (19%),
• o najniższych dochodach na członka gospodarstwa domowego (17%).

Całkowicie lub prawie całkowicie z napojów słodzonych typu coca-cola, fanta rezygnują najczęściej osoby:

• powyżej 65. roku życia (75%),
• emeryci i renciści (72% i 70%).
• Warto zauważyć, że odsetek niepijących słodkich napojów gazowanych wcale lub prawie wcale wśród uczniów i studentów wynosi 9%.

Źródło: CBOS