Barwy owoców i warzyw są różnorodne. Czy ma to znaczenie? Okazuje się, kolor jest powiązany ze składnikami odżywczymi, a – co za tym idzie – z prozdrowotnym wpływem na organizm.
Barwy owoców i warzyw determinowane są przez różne związki organiczne, istotne dla funkcjonowania roślin. Biorą one udział w fotosyntezie, chronią roślinę przed promieniowaniem ultrafioletowym czy działaniem owadów i grzybów.
Barwniki mają także znaczenie dla człowieka. Każdy z nich cechuje się innym, prozdrowotnym działaniem. Warzywa i owoce ze względu na kolor możemy podzielić na 5 grup.
Barwa czerwona
Pomidory, dzika róża, truskawki czy papryka czerwona – swój kolor zawdzięczają likopenowi. Uznawany jest za jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy, zwalczających szkodliwe działanie wolnych rodników, które przyspieszają proces starzenia komórek i zwiększają ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. Najlepszym źródłem likopenu są pomidory, również w formie soku, szczególnie pasteryzowanego – krótkotrwały proces podgrzewania zwiększa jego przyswajalność nawet trzykrotnie! Czerwone warzywa i owoce cechują się też wysoką zawartością innych przeciwutleniaczy z grupy antocyjanów.
Barwa zielona
Za zielony kolor ogórka, agrestu czy sałaty odpowiada chlorofil. Różne badania pokazują, że chlorofil ma m.in. silne działanie przeciwnowotworowe i potrafi wyeliminować część uszkodzeń DNA komórek.[1] Zielone warzywa i owoce cechują się dodatkowo dużą zawartością kwasu foliowego, polecanego dla kobiet planujących macierzyństwo ze względu na ograniczanie ryzyka wystąpienia wad rozwojowych u dziecka. Dodatkową zaletą zielonych warzyw i owoców jest zawartość witamin, takich jak A, E, K lub C, które pozytywnie wpływają na działanie poszczególnych organów.
Barwa żółto-pomarańczowa
Warzywa i owoce z tej grupy swoją barwę zawdzięczają beta-karotenowi, czyli prowitaminie A, jednemu z karotenoidów. Jej najbardziej rozpoznawalnym źródłem jest marchewka, ale odnajdziemy ją także w dyni, morelach, żółtej papryce czy fasolce szparagowej. Beta-karoten jest przetwarzany przez organizm w witaminę A, która pozytywnie wpływa na wzrok, a także zachowanie zdrowej skóry. Wspiera też funkcjonowanie układu odpornościowego, a także przyczynia się do prawidłowego metabolizmu żelaza. Wygodną formą dostarczania beta-karotenu, zgodnie z dzienną zalecaną dawką, jest sok marchwiowy.
Barwa biała
W cebuli, czosnku czy kalafiorze znajdziemy flawonoidy, będące naturalnymi antybiotykami. Związki z tej grupy działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, a także rozkurczowo. Między innymi dlatego zaleca się ich spożywanie w okresie jesienno-zimowym, kiedy łatwo o przeziębienia. Flawonoidy mogą także rozszerzać naczynia krwionośne, poprawiając ukrwienie przy jednoczesnym obniżeniu ciśnienia krwi. Również są zaliczane do przeciwutleniaczy, zwalczających wolne rodniki.
Barwa fioletowa
Za fioletową barwę bakłażana, borówki, aronii czy czarnej porzeczki odpowiadają antocyjany, które wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Poprawiają też elastyczność naczyń krwionośnych i zmniejszają odkładanie blaszek miażdżycowych. Antocyjany stymulują dodatkowo produkcję rodopsyny, substancji reagującej na światło, znajdującej się w pręcikach oka i umożliwia tzw. widzenie zmierzchowe. Choć fioletowe warzywa i owoce zazwyczaj cechuje się cierpkością smaku, można po nie sięgać w formie przetworzonej, np. nektaru z czarnej porzeczki, który również dostarcza witaminy C, tak cennej w jesienno-zimowe miesiące.
Red. (źródło: apetytnapolskie.com)
